Archiwizacja Webu a egzemplarz obowiązkowy – przypadek brytyjski

Jednym z podstawowych problemów prawnych w archiwizacji Webu jest uzyskanie zgody na gromadzenie interesujących daną instytucję zasobów internetowych. Pośród często stosowanych rozwiązań wskazać można objęcie ich wycinka prawem o egzemplarzu obowiązkowym (legal deposit), którym wspiera się głównie projekty o zasięgu narodowym. Tego rodzaju zmiany w przepisach wprowadzono w Wielkiej Brytanii 6 kwietnia 2013. Swoim zakresem objęły one nie tylko strony internetowe, ale także inne niedrukowane formy publikacji.

Funkcjonujące od 2004 UK Web Archive, do momentu przyjęcia wspomnianych regulacji, wykorzystywało strategię selektywną oraz zasadę opt-in, a więc zwracało się do właściciela wytypowanej witryny o zgodę na jej archiwizację (wyjątek stanowią witryny instytucji publicznych), co nie odpowiadało zamierzeniom postawionym przed tym projektem. Reforma wprowadzona w 2013 roku pozwoliła zwiększyć zakres działalności tego archiwum webowego na cały „brytyjski” Internet. W obręb przepisów o egzemplarzu obowiązkowym włączona została cała domena .uk, a także inne domeny pochodzące z terenów Zjednoczonego Królestwa, np. .london albo .scotland, co umożliwiło masowe ich gromadzenie oraz automatyzację tego procesu.

Zastosowane rozwiązanie nie jest jednak idealne i wprowadza pewne ograniczenia w dostępie do pozyskiwanych w ten sposób materiałów. Z archiwizowanych witryn korzystać można wyłącznie w bibliotekach, które mają prawo do egzemplarza obowiązkowego, a więc w siedzibie Bibliotek: Brytyjskiej, Narodowych Szkocji i Wali, Bodlejańskiej w Oksfordzie, Uniwersytetu w Cambridge oraz Trinity College w Dublinie. Przepisy pozwalają na przeglądanie danej witryny wyłącznie na jednym komputerze w danym momencie. Wprowadzone w 2013 roku regulacje ułatwiły pozyskiwanie zasobów i pozwoliły znacząco powiększyć archiwum brytyjskiego Webu, jednak wprowadziły restrykcje w udostępnianiu kopii witryn.

Treść dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Blog naukowy, publikacje i materiały edukacyjne pracowni w 2018 roku powstały w ramach projektu Upowszechnianie wiedzy o archiwizacji Webu i metodach korzystania z historycznych zasobów WWW w instytucjach publicznych i sektorze NGO, prowadzonego przez Stowarzyszenie EBIB i finansowanego przez MNISW w programie Działalność Upowszechniająca Naukę (DUN).