Profil metadanych do opisu witryn internetowych z archiwalnymi wersjami – propozycja New York Art Resourcers Consortium

Kwestia metadanych w archiwizacji Webu jest jednym z ważniejszych problemów do rozwiązania. Pełnią one ważną rolę w zabezpieczaniu autentyczności i wiarygodności zgromadzonych zbiorów oraz umożliwiają ich przeszukiwanie i zrozumienie. Zarówno bibliotekarze, jak i archiwiści oraz badacze Sieci, poszukują odpowiednich rozwiązań w tym zakresie. W sierpniu 2018 r. New York Art Resourcers Consortium (NYARC) opublikowało drugą wersją własnego zestawu metadanych, który wykorzystywany i rozwijany jest przez uczestników inicjatywy od 2015 r. W przeciwieństwie do omawianej wcześniej propozycji OCLC Research Library Partnertship, opartej o archiwalne standardy opisu, ma on bardziej bibliograficzny charakter.

Standard zostały przygotowany na potrzeby NYARC, a więc ma służyć przede wszystkim opisowi internetowych źródeł dotyczących sztuki, ale może być wykorzystywany w pracy z innymi rodzajami zasobów Webu. Został on opracowany w oparciu o bibliograficzny format Machine-Readable Cataloging, ze względu na możliwość wprowadzenia szerokiego zakresu danych. W pracach inspirowano się także innymi zestawami metadanych, dzięki czemu było możliwe przeprowadzenie mapowania z innymi standardami. Omawiana propozycja jest kompatybilna z Dublin Core, MODS, BIBFRAME (wersja 2), EAD, rekomendacją OCLC oraz schema.org. Zestaw metadanych NYARC składa się z 27 elementów podzielonych na obowiązkowe, fakultatywne oraz obowiązkowe, jeśli dotyczą obiektu.

Element Obowiązkowość Opis
Tytuł (Title) obowiązkowy Wyraz lub fraza określająca zawartość obiektu
Tytuł alternatywny (Alternative title) obowiązkowy, jeśli dotyczy Inna wersja tytułu
Nazwa podmiotu (Agent name) obowiązkowy, jeśli dotyczy Osoba, instytucja lub wydarzenie powiązane z obiektem
Rola podmiotu (Agent role) fakultatywny Określenie roli czynnika względem obiektu
Gromadzący (Collector (Agent + role)) obowiązkowy Podmiot gromadzący i jego rola
Gatunek lub typ pracy (Genre or work type) obowiązkowy Określenie lub określenia charakteryzujące obiekt
Typ źródła (Type of resource) obowiązkowy Termin charakteryzujący ogólny typ zawartości obiektu
Forma (Form) obowiązkowy Wskazanie fizycznego nośnika, a także formatu plików
Wydanie (Issuance) obowiązkowy (jeśli MARC) Określenie sposobu wydania obiektu
Miejsce wydania (Place of issuance) fakultatywny Nazwa miejsca związanego z wydaniem
Podmiot wydający (Agent of issuance) fakultatywny Wskazanie podmiotu powiązanego z wydaniem
Data wydania (Date of issuance) fakultatywny Określenie daty wydania obiektu
Daty gromadzenia (Dates of capture) fakultatywny Wskazanie pierwszej daty pozyskania obiektu
Język (Language) obowiązkowy (jeśli MARC) Wskazanie języków występujących w zawartości obiektu
Rozmiar (Extent) obowiązkowy (dla NYARC) Oznaczenie rozmiaru obiektu
Podmiot archiwizujący (Note (Archived by)) obowiązkowy (dla NYARC) Wskazanie podmiotu odpowiedzialnego za archiwizację obiektu
Opis (Abstract) fakultatywny Informacja o zawartości obiektu
Temat (Subject) obowiązkowy, jeśli dotyczy Termin lub fraza określająca główny temat zawartości
Adres witryny (Electronic location of live site) obowiązkowy, jeśli dotyczy Aktualny adres URL obiektu
Adres archiwalnej witryny (Electronic location of archived site) obowiązkowy Adres URL archiwalnych wersji obiektu
Nazwa kolekcji (Collection name) fakultatywny (nie używany przez NYARC) Nazwa kolekcji, do której należy obiekt
Adres kolekcji (Collection URL) fakultatywny (nie używany przez NYARC)
Prawa własności (Rights statement) obowiązkowy, jeśli dotyczy Informacja o prawach własności do obiektu, w tym o ograniczeniach dostępu i wykorzystania
Źródło opisu (Source of description) obowiązkowy Informacje wykorzystane do pozyskania i kontrolowania metadanych
Czynności konserwacyjne (Preservation action) obowiązkowy Wskazanie czynności wykonanych w celu zachowania obiektu
Podmiot odpowiedzialny (Responsible agent) obowiązkowy Wskazanie podmiotu zlecającego gromadzenie obiektu
Kod Instytucji (Institution code) fakultatywny
Guenther, R., Metadata Application Profile for Description of Websites with Archived Versions, wersja 2, 2018, https://www.nyarc.org/sites/default/files/web-archiving-profile-version2.pdf

Treść dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Blog naukowy, publikacje i materiały edukacyjne pracowni w 2018 roku powstały w ramach projektu Upowszechnianie wiedzy o archiwizacji Webu i metodach korzystania z historycznych zasobów WWW w instytucjach publicznych i sektorze NGO, prowadzonego przez Stowarzyszenie EBIB i finansowanego przez MNISW w programie Działalność Upowszechniająca Naukę (DUN).