Profil metadanych do opisu witryn internetowych z archiwalnymi wersjami – propozycja New York Art Resourcers Consortium
Kwestia metadanych w archiwizacji Webu jest jednym z ważniejszych problemów do rozwiązania. Pełnią one ważną rolę w zabezpieczaniu autentyczności i wiarygodności zgromadzonych zbiorów oraz umożliwiają ich przeszukiwanie i zrozumienie. Zarówno bibliotekarze, jak i archiwiści oraz badacze Sieci, poszukują odpowiednich rozwiązań w tym zakresie. W sierpniu 2018 r. New York Art Resourcers Consortium (NYARC) opublikowało drugą wersją własnego zestawu metadanych, który wykorzystywany i rozwijany jest przez uczestników inicjatywy od 2015 r. W przeciwieństwie do omawianej wcześniej propozycji OCLC Research Library Partnertship, opartej o archiwalne standardy opisu, ma on bardziej bibliograficzny charakter.
Standard zostały przygotowany na potrzeby NYARC, a więc ma służyć przede wszystkim opisowi internetowych źródeł dotyczących sztuki, ale może być wykorzystywany w pracy z innymi rodzajami zasobów Webu. Został on opracowany w oparciu o bibliograficzny format Machine-Readable Cataloging, ze względu na możliwość wprowadzenia szerokiego zakresu danych. W pracach inspirowano się także innymi zestawami metadanych, dzięki czemu było możliwe przeprowadzenie mapowania z innymi standardami. Omawiana propozycja jest kompatybilna z Dublin Core, MODS, BIBFRAME (wersja 2), EAD, rekomendacją OCLC oraz schema.org. Zestaw metadanych NYARC składa się z 27 elementów podzielonych na obowiązkowe, fakultatywne oraz obowiązkowe, jeśli dotyczą obiektu.
Element | Obowiązkowość | Opis |
---|---|---|
Tytuł (Title) | obowiązkowy | Wyraz lub fraza określająca zawartość obiektu |
Tytuł alternatywny (Alternative title) | obowiązkowy, jeśli dotyczy | Inna wersja tytułu |
Nazwa podmiotu (Agent name) | obowiązkowy, jeśli dotyczy | Osoba, instytucja lub wydarzenie powiązane z obiektem |
Rola podmiotu (Agent role) | fakultatywny | Określenie roli czynnika względem obiektu |
Gromadzący (Collector (Agent + role)) | obowiązkowy | Podmiot gromadzący i jego rola |
Gatunek lub typ pracy (Genre or work type) | obowiązkowy | Określenie lub określenia charakteryzujące obiekt |
Typ źródła (Type of resource) | obowiązkowy | Termin charakteryzujący ogólny typ zawartości obiektu |
Forma (Form) | obowiązkowy | Wskazanie fizycznego nośnika, a także formatu plików |
Wydanie (Issuance) | obowiązkowy (jeśli MARC) | Określenie sposobu wydania obiektu |
Miejsce wydania (Place of issuance) | fakultatywny | Nazwa miejsca związanego z wydaniem |
Podmiot wydający (Agent of issuance) | fakultatywny | Wskazanie podmiotu powiązanego z wydaniem |
Data wydania (Date of issuance) | fakultatywny | Określenie daty wydania obiektu |
Daty gromadzenia (Dates of capture) | fakultatywny | Wskazanie pierwszej daty pozyskania obiektu |
Język (Language) | obowiązkowy (jeśli MARC) | Wskazanie języków występujących w zawartości obiektu |
Rozmiar (Extent) | obowiązkowy (dla NYARC) | Oznaczenie rozmiaru obiektu |
Podmiot archiwizujący (Note (Archived by)) | obowiązkowy (dla NYARC) | Wskazanie podmiotu odpowiedzialnego za archiwizację obiektu |
Opis (Abstract) | fakultatywny | Informacja o zawartości obiektu |
Temat (Subject) | obowiązkowy, jeśli dotyczy | Termin lub fraza określająca główny temat zawartości |
Adres witryny (Electronic location of live site) | obowiązkowy, jeśli dotyczy | Aktualny adres URL obiektu |
Adres archiwalnej witryny (Electronic location of archived site) | obowiązkowy | Adres URL archiwalnych wersji obiektu |
Nazwa kolekcji (Collection name) | fakultatywny (nie używany przez NYARC) | Nazwa kolekcji, do której należy obiekt |
Adres kolekcji (Collection URL) | fakultatywny (nie używany przez NYARC) | |
Prawa własności (Rights statement) | obowiązkowy, jeśli dotyczy | Informacja o prawach własności do obiektu, w tym o ograniczeniach dostępu i wykorzystania |
Źródło opisu (Source of description) | obowiązkowy | Informacje wykorzystane do pozyskania i kontrolowania metadanych |
Czynności konserwacyjne (Preservation action) | obowiązkowy | Wskazanie czynności wykonanych w celu zachowania obiektu |
Podmiot odpowiedzialny (Responsible agent) | obowiązkowy | Wskazanie podmiotu zlecającego gromadzenie obiektu |
Kod Instytucji (Institution code) | fakultatywny |