Archiwalna rekonstrukcja jugosłowiańskiej domeny internetowej
W historii Webu przypadki usunięcia zniknięcia całych domen narodowych miały już kilkakrotnie miejsce i były efektem zmian na geopolitycznej mapie świata – domenę zamyka się gdy państwo, które ona reprezentuje, przestaje być podmiotem prawa międzynarodowego. Za przykład posłużyć może rozdzielenie domeny czechosłowackiej (.cs) na czeską (.cz) oraz słowacką (.sk) lub zmiany domeny Republiki Zairu (.za) na Demokratycznej Republiki Conga (.ca). Siedem lat po rozpadzie Federalnej Republiki Jugosławii (1992-2003) ICANN (The Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) zadecydowała o likwidacji domeny .yu.
Współcześnie w „żywej” Sieci pozostały nieliczne ślady witryn z domeny .yu, a badacze utracili dostęp do cyfrowych źródeł mogących zobrazować burzliwy okres najnowszych dziejów Bałkanów. Socjolożka i badaczka nowych mediów Anat Ben-David postanowiła zrealizować eksperyment mający na celu rekonstrukcję zasobów zlikwidowanej domeny.
Domena .yu została przyznana Jugosławii w roku 1989 i była utrzymywana pomimo trudności wywoływanych sankcjami, wojnami oraz odłączaniem się od niej kolejnych państw. Funkcjonowała jeszcze po ostatecznym rozpadzie Federalnej Republiki Jugosławii i podzieleniu jej na Serbię oraz Czarnogórę w 2006 r. Dopiero w roku 2008 zaprzestano rejestrować nowe domeny i zapowiedziano jej likwidację, która miała miejsce 30 marca 2010 r. Tuż przed jej zamknięciem podjęte zostały dwie akcje, które pozwoliły na zachowanie jej drobnych wycinków. Ich inicjatorem był Nikola Smolinski. Zebrał on listę ponad 46 tys. adresów URL z domeny .yu, zamieszczonych w linkach wychodzących z witryn Wikimediów (Wikipedii i witryn siostrzanych), oraz kilka tysięcy adresów z poszczególnych jugosłowiańskich subdomen.
Jednym z głównych założeń eksperymentu było wykorzystanie Wayback Machine. Anat Ben-David wykorzystała indeksy opracowane przez Smolinskiego oraz posiadaną przez siebie listę adresów zarejestrowanych w serbskim rejestrze domen EUNET. Dodatkowe uzupełnienie stanowił zestawienia publikowane w byłym jugosłowiańskim czasopiśmie PC Press, gdzie w każdym grudniowym numerze publikowano opisy 50 najpopularniejszych witryn krajowych. Na podstawie tych materiałów powstała lista bazowych URL, wykorzystana do przeszukiwania zasobów Wayback Machine w poszukiwaniu kolejnych. Jednocześnie wykonywane były kopie snapshotów powstałych najbliżej daty 1 stycznia każdego roku. Pozwoliły one na udokumentowanie rozwoju jugosłowiańskiej domeny w latach 1996-2010, ocenę stanu jej zachowania w zbiorach Wayback Machine oraz analizę domen linkowanych na witrynach .yu.