Newsletter #1 – 05.12.2023

Oddajemy w Państwa ręce pierwszy numer newslettera naukowego Pracowni Archiwistyki Webu CKC UW. Zachęcamy do współpracy i dzielenia się wartościowymi materiałami (badania, projekty, konferencje) dotyczącymi archiwistyki Webu i dziedzictwa cyfrowego.

Nowy numer “Internet Histories”

W numerze m.in. interesujący artykuł poświęcony historii Wikipedii (2001-2022), w którym znajdziemy ciekawy komponent poświęcony metodom selekcji źródeł do opisu historii przestrzeni internetowych oraz nowych propozycji historiograficznych. Warto zapoznać się też z artykułem poświęconym krytyce najpopularniejszej metody archiwizacji Webu (crawlingu).

Cały numer: www.tandfonline.com/toc/rint20/7/4

Pobieranie danych z Wayback Machine

Wayback Machine to globalne archiwum Webu. Każdy może z niego korzystać i każdy może zabezpieczać tam wybrane zasoby WWW. Od niedawna system WM pozwala nie tylko na archiwizowanie stron w ogólnodostępnym archiwum, ale też pobieranie plików WACZ (Web Archive as Collection Zipped), zawierających kopie (interpretacje) archiwalne zabezpieczonych witryn. Oznacza to, że bez konieczności korzystania ze specjalistycznego oprogramowania i rozbudowanej infrastruktury każdy może budować własne archiwum Webu i gromadzić zgodne ze standardem ISO archiwa na własnych nośnikach. Więcej na temat metody i jej ograniczeń znaleźć można na tej stronie.

Gabriella Giannacchi, Archive everything: mapping the everyday

W wydanej przez MIT Press książce Gabriella Giannachi opisuje ewolucję archiwum w narzędzie, dzięki któremu możemy mapować codzienność. Archiwum, tradycyjnie rozumiane jako zbiór dokumentów lub miejsce ich przechowywania, ewoluowało na przestrzeni wieków w szereg praktyk, które tradycyjnie nie były uważane za archiwalne. Archiwa obejmują dziś nie tylko dokumenty i miejsca, ale także dzieła sztuki, instalacje, muzea, platformy mediów społecznościowych oraz środowiska rzeczywistości zmediatyzowanej i mieszanej. Giannachi śledzi ewolucję tych różnorodnych praktyk archiwalnych na przestrzeni wieków.
mitpress.mit.edu/9780262549240/archive-everything/

Recenzja książki jest już dostępna w czasopiśmie „Archives and Manuscripts”.

Problemy z archiwizacją Instagrama w Wayback Machine

W ramach badania przeanalizowano dostępność archiwalnych kopii kont instagramowych, prowadzonych przez grupę osób odpowiedzialnych za rozprowadzanie teorii spiskowych i dezinformacji w sprawie COVID-19 i szczepień (tzw. Disinformation Dozen). Okazało się, że w Wayback Machine zabezpieczone są przede wszystkim strony logowania się do Instagrama – boty archiwizujące zasoby kont były zmuszane do przejścia na te właśnie strony. Zaledwie 1 proc. kopii archiwalnych zasobów kont z „Disinformation Dozen” posiada wszystkie niezbędne elementy do odtworzenia oryginalnego posta. Badanie Haley Bragg zwraca uwagę na poważne ograniczenia w archiwizacji zasobów mediów społecznościowych oraz problemy w historycznym spojrzeniu na internetowe środowiska antyszczepionkowe.
ieeexplore.ieee.org/abstract/document/10266021

Polskie Towarzystwo Ochrony Dziedzictwa Technicznego

Zapraszamy do zapoznania się z działalnością PTODT. Celem stowarzyszenia Polskie Towarzystwo Ochrony Dziedzictwa Technicznego jest dbałość o materialne i niematerialne, w tym cyfrowe, dziedzictwo techniczne i kulturowe, podejmowanie działań na rzecz zachowania urządzeń technicznych, dokumentów, procesów, dzieł cyfrowych oraz wiedzy technicznej dla następnych pokoleń, upowszechnianie i pogłębianie wiedzy z zakresu historii nauki i techniki, szczególnie wśród dzieci i młodzieży.
ptodt.org.pl/

Wprowadzenie do archiwów Webu w Gdańsku

27 października podczas konferencji Marketing w Kulturze przeprowadziłem kilkugodzinne szkolenie wprowadzające do podstaw archiwistyki Webu i praktyki korzystania z zasobów archiwów WWW. Osoby i instytucje zainteresowane szkoleniami na ten temat zachęcamy do kontaktu – chętnie przygotujemy szkolenie dopasowane do Państwa potrzeb.

Marcin Wilkowski (m.wilkowski@uw.edu.pl)